Η ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΕΙΝΑΙ ΜΙΑ

Οι ΗΠΑ «βλέπουν» συγκρούσεις στα Βαλκάνια: «Πολύ επικίνδυνη η κατάσταση στο Κόσοβο»

Εξελίξεις λίαν επικίνδυνες «βλέπει» Αμερικανός διπλωμάτης στο Κόσοβο, ενώ Ρωσία και Σερβία ετοιμάζουν σχέδια αμυντικής συνεργασίας που φτάνουν μέχρι και στην από κοινή κατασκευή πυραύλου σχετικής εμβέλειας, που θα καλύπτει μεγάλο μέρος των Βαλκανίων.

Ο πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στη Σερβία, William Montgomery, εκτιμά ότι αυτή τη στιγμή τα πράγματα στο Κοσσυφοπέδιο και στην περιοχή γύρω από αυτό κινούνται σε μια πολύ επικίνδυνη κατεύθυνση.

«Ελπίζω να κάνω λάθος, αλλά είμαι πολύ απαισιόδοξος για την κατάσταση γύρω από το Κοσσυφοπέδιο», ανέφερε ο Montgomery στο σερβικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Tanjug και εξηγεί:

«Η σημερινή θέση της ηγεσίας του Κοσσυφοπεδίου είναι ότι η κήρυξη της ανεξαρτησίας που έκαναν, σημαίνει ότι έχει αλλάξει τα πάντα και ότι το νέο κράτος μπορεί να κάνει ό,τι μπορούν να κάνουν όλες οι ανεξάρτητες χώρες.

Αυτό σημαίνει, αγνοώντας το ψήφισμα 1244 του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών, ότι οι Κοσοβάροι έβαλαν φόρους 100 τοις εκατό σε σερβικά αγαθά, ενώ δημιούργησαν τακτικό στρατό με μια κίνηση που δεν επιτρέπεται», λέει ο Montgomery.

Επιπλέον, ο ίδιος παρατηρεί, η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν έχει καμία βούληση να επιμείνει στην εφαρμογή της συμφωνίας των Βρυξελλών, συμπεριλαμβανομένης και της υπόσχεσης του σχηματισμού των Σερβικών δήμων.

«Οι Αλβανοί έχουν διαπιστώσει ότι δεν πρέπει να τηρούν υποσχέσεις ή να κάνουν κινήσεις ανέντιμες προς την ΕΕ», δηλώνει ο ίδιος.

Ειδικά, ο πρώην διπλωμάτης των ΗΠΑ δήλωσε απογοητευμένος διότι οι ΗΠΑ άλλαξαν τη μακρόχρονη αντίληψή τους ότι δεν θα υπάρχει ποτέ τακτική στρατιωτική δύναμη στο κράτος του Κοσόβου.

«Ήμουν προσωπικά παρών όταν οι πολιτικοί μας ηγέτες είχαν κάνει σαφές για όλους τους κινδύνους που θα υπήρχαν στην περίπτωση ενός τέτοιου στρατού» είπε ο Μοντγκόμερι.

Σύμφωνα με τον ίδιο, «όλα κινούνται σε μια πολύ επικίνδυνη κατεύθυνση και οι Σέρβοι κινούνται ταχύτατα σε ακραίες θέσεις ενάντια στη θέληση και την επιθυμία τους».

Για αυτό έχει δίκιο ο πρώην Αμερικανός διπλωμάτης, ενώ όλα φαίνεται να άλλαξαν και στην Σερβία μετά την επίσκεψη του Ρώσου προέδρου στο Βελιγράδι και τις συνομιλίες του με την σερβική ηγεσία για πολλά και διάφορα θέματα, όπως για παράδειγμα ο εξοπλισμός των σερβικών ενόπλων δυνάμεων.

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν κατά τη διάρκεια της τέταρτης επίσκεψης του στη Σερβία, δήλωσε ότι είναι σημαντικό για τη Μόσχα να συνεχιστεί η αμυντική συνεργασία, και ότι το Κρεμλίνο είναι αποφασισμένο να δώσει στην Σερβία ισχυρά οπλικά συστήματα.

Τόνισε δε ότι η Ρωσία θα συνεχίσει να έχει στενή επαφή με τη σερβική ηγεσία, συμβάλλοντας στην ενίσχυση των αμυντικών δυνατοτήτων της Σερβίας, αναπτύσσοντας παράλληλα συνεργασία με σερβικές αμυντικές εταιρείες ενώ θα συνεχιστεί και η πρακτική των κοινών στρατιωτικών ασκήσεων.

Ο Σέρβος αμυντικός αναλυτής Κ. Ραντούλοβιτς δήλωσε ότι ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν, μίλησε και για αγορά από την Ρωσία σερβικών όπλων, τα οποία θα αφορούν κυρίως την αγορά πυρομαχικών.

«Πρώτα απ ‘όλα, σκέφτηκαν κάποια πυροβόλα όπλα και πυρομαχικά. Δεν μπορούμε να προσφέρουμε άλλα πράγματα στους Ρώσους.

Μπορούμε ενδεχομένως να μιλήσουμε για κάποια κοινή συνεργασία σε ορισμένα σχέδια όπως πυραύλους και άλλα παρόμοια. Επαναλαμβάνω ότι οι κλασικές αγορές θα είναι μόνο στο τμήμα των πυροβόλων όπλων και των πυρομαχικών για αυτόματα και ημιαυτόματα όπλα» είπε ο Radulovic και πρόσθεσε:

«Εμείς δεν έχουμε την ικανότητα να ακολουθήσουμε τα πρότυπα του ρωσικού στρατού που έθεσε το νέο του δόγμα παγκοσμίως», κατέληξε ο ίδιος.

Σύμφωνα με σερβικά και ρωσικά μέσα ενημέρωσης, η Μόσχα είναι έτοιμη να συνεχίσει την ενίσχυση, τον εξοπλισμό και τον εκσυγχρονισμό του Σερβικού Στρατού.

Το «μυστικό» όμως αφορά την από κοινού κατασκευή για τις ανάγκες των σερβικών δυνάμεων, πυραύλου στα πρότυπα πιθανόν του ρωσικού πυραύλου Iskander ή των S-300, με την μεταφορά τεχνολογίας από την Μόσχα.

Μιλάμε δηλαδή για στρατηγικού χαρακτήρα πυραυλικό σύστημα με το οποίο οι Σέρβοι θα έχουν το πάνω χέρι στα Βαλκάνια, αν και εφόσον απειληθούν από τους Αλβανούς και Κροάτες ταυτόχρονα.

Macedonia’s Name Change Deal Is a Triumph for the E.U., But Worrying for Democracy

Ολόκληρο το άρθρο του TIME στα αγγλικά:

Macedonia’s Name Change Deal Is a Triumph for the E.U., But Worrying for Democracy

Last June, in the picturesque lake region of Prespes, Greece and Macedonia seemed to set aside decades of hostility, as leaders from both countries signed an accord to rename the former Yugoslav republic. Under that eponymous agreement, signed in the presence of European and U.N. officials, Macedonia will become the Republic of North Macedonia. And now, after six months of trying to secure approval by both parliaments, a deal to resolve one of the most intractable — and to many outside observers incomprehensible — bilateral disputes in the Balkans is close to fruition.

After Macedonia enacted all necessary changes in its constitution, the Prespes deal is now very close to ratification by Greece as well, with Greek Prime Minister Alexis Tsipras winning a vote of confidence in Athens on Jan. 16 — called because of disagreements in his coalition over the agreement. The name-change deal is now expected to be ratified by Greece later this week, which will pave the way for North Macedonia’s entry to NATO and the start of negotiations to discuss it joining the European Union.

After the disintegration of Yugoslavia in 1991, Greece’s northern neighbor took the name “Macedonia”—but Athens refused to recognize it, saying it gave legitimacy to territorial claims over the northern Greek province of Macedonia. (The U.N. calls it “the former Yugoslav Republic of Macedonia.”) The dispute has led Athens to repeatedly block its neighbor’s attempts to join NATO and the E.U., a cause of concern for European leaders who want to strengthen those alliances in the face of Russian aggression.

Even though the dispute between the two countries is centered on the legal question of the official name of a country, it touches upon emotional issues of history and identity in both countries. For the citizens of what will soon be “North Macedonia,” the term “Macedonia” is a marker of their distinct national identity in the Balkans. For Greeks on the other hand, Macedonia is intertwined with important periods and personalities in a historical narrative that extends back to ancient times. Under the weight of still vivid memories of conflict and war during the 20th century, the two nations have found it impossible to reconcile on a jointly agreed understanding and use of the word ‘Macedonia’—until last summer. And still, the leaders of both countries have come up against deeply entrenched nationalist attitudes.

The E.U. has supported the agreement throughout all the stages of its negotiation, signing and ratification. For the E.U., the Prespes deal represents all that is good about multilateralism and the rules-based international order at a time when these values are under attack by nationalism and populism in Europe, and by President Donald Trump and Russia further afield. It clears a stumbling block in its enlargement to the Western Balkans and puts back on track its project of transforming this region by enmeshing it in its institutional and legal order. For the E.U. the Prespes agreement then is both a geopolitical victory and a vindication of its vision of how international politics should work.

But there are three problems with this narrative.

Due political process

The E.U. has chosen to ignore problematic aspects of a ratification process that has challenged constitutional norms and rule of law principles in both Macedonia and Greece. Because both Tsipras and Macedonian Prime Minister Zoran Zaev have razor-thin majorities in their parliaments, pushing through the deal in both countries has required political bargaining that has pushed the limits of legality.

In Macedonia, Zaev, who lacked the two-thirds majority in parliament to change Macedonia’s constitution, used both threats of judicial prosecutions for corruption and a questionable law of partial amnesty to induce opposition lawmakers to vote for his constitutional amendments. Opposition MPs in Skopje were reportedly under immense pressure by both supporters and opponents of Prespes, including foreign governments, to vote accordingly. Each side has accused the other of threatening physical violence or promising bribes.

In Athens, the situation is even more convoluted. Tsipras’s government survived the vote of no confidence in order to ratify Prespes, but its minuscule majority relies on some opponents of the deal, who were lured with the promise of government jobs. Instead, Tsipras expects to ratify the agreement this week by peeling off MPs from smaller opposition parties, potentially to be rewarded with inclusion in the electoral lists of his party in forthcoming elections. Tsipras has already been accused by the opposition in recent months for undue meddling in the judiciary, media and the army. Now, his patching up of ad hoc majorities for different votes in parliament has challenged norms of parliamentary and constitutional procedure and contributed to the further mistrust of the political systems by Greek citizens.

For the E.U., concerns over rule of law and due political process should be taken seriously—particularly at a time when many of its member-states struggle with authoritarianism and illiberalism. Meanwhile, all Balkan states that the E.U. hopes to welcome one day continue suffer from persistent problems of corruption and strongman politics. In a world defined by the struggle between liberal democracy and populism, process matters as much as content. The process through which Prespes is being ratified leaves a lot to be desired.

Greek Prime Minister Alexis Tsipras (R) and Macedonian Prime Minister Zoran Zaev raise their hands during a signing ceremony between officials from Greece and Macedonia at Prespes Lake on June 17, 2018.

Greek Prime Minister Alexis Tsipras (R) and Macedonian Prime Minister Zoran Zaev raise their hands during a signing ceremony between officials from Greece and Macedonia at Prespes Lake on June 17, 2018. Sakis Mitrolidis—AFP/Getty Images

An unpopular deal

Second, both governments are pushing through Prespes against the wishes of large parts of their countries. In Macedonia, the government failed to win a consultative referendum on Prespes in September — a vote that the E.U. has chosen to ignore. In Greece all opinion polling shows a strong popular majority against the deal.

Protestors have staged massive demonstrations against the deal, including one on Sunday that was dispersed forcefully by police and that produced images reminiscent of the darkest days of the Eurozone crisis and the violent anti-austerity demonstrations in Athens. Just a few months before a European Parliament election where populists are expected to score gains, the E.U. seems yet again to be presenting itself as a bureaucracy bent on ignoring popular reactions and the sovereignty of weaker states.

Reigniting tensions

Finally, even the geopolitical goal of stabilization of the region is endangered by the deal, precisely because the political mix in Greece and Macedonia is so volatile. In Macedonia the name-change is supported by a coalition of a minority of the dominant Slav-Macedonian ethnic group and Macedonia’s ethnic Albanian minority, while it is opposed by the majority of Slav-Macedonians. In other words, the deal pits a coalition of minorities against a majority of the majority. Such an arrangement is bound to reignite ethnic tensions and increase political polarization in Macedonia—the exact opposite of the E.U.’s intention.

In Greece, on the other hand, Prespes tarnishes public perception of the E.U., interrupting a period of slow and painful rehabilitation after the Eurozone crisis of 2010-15. In a country still scarred by the economic crisis and always susceptible to populist relapses, the rekindling of nationalism by an E.U.-sponsored deal runs against the E.U.’s interest of stability in a Eurozone member-state.

The E.U.’s support for the Prespes agreement flows from admirable ideals of European integration. But it is also another example of a bureaucratized mode of governing that often ignores political realities and popular sensibilities. Most of all, it reflects a self-congratulatory attitude that views E.U. accession and membership as a cure-all for complex ethnic, economic and social problems, but also tolerates bargains with questionable national elites and turns a blind eye to their methods as long as they achieve pro-E.U. results on the ground. At a time of serious problems with the rule of law in some E.U. member-states and popular upheaval in others, such an approach to Europe’s problems is short-sighted and self-defeating.

Beograd: Veliki problemi u saobraćaju zbog snega

Javni prevoz u Beogradu je otežan zbog snega, a neke autobuske linije koje saobraćaju ka periferiji su skraćene, dok u tramvajskom i trolejbuskom prevozu nema većih problema, rečeno je agenciji Beta u Odeljenju za upravljanje Sekretarijata za javni prevoz Beograda i u Dispečerskom centru Gradskog saobraćajnog preduzeća. Kako je javio reporter agencije Beta, dva zglobna autobusa na linijama 511 i 56 iz pravca Sajma nisu mogla da se popnu na blago uzvišenje na petlji Mosta na Adi posle čega su svi putnici izašli iz autobusa i peške krenuli ka Adi Ciganliji. Saobraćaj je krajnje otežan na tom potezu i u smeru ka Sajmu i formirana je duga kolona vozila, a slična je situacija i na Mostu na Adi iz pravca Novog Beograda. Načelnica Odeljenja za upravljanje Sekretarijata za javni prevoz Beograda Anica Petrović rekla je agenciji Beta da su na sajtu www.bgprevoz.rs dostupne sve informacije o gradskom prevozu i linijama koje su skraćene zbog snega, i istakla da se podaci na sajtu ažuriraju na svakih sat vremena. Anica Petrović je navela da je od linija koje saobraćaju u centru grada jedini veći problem na liniji 44, jer autobusi ne mogu da se spuste od Topčidera ka Senjaku. U dispečerskom centru GSP-a agenciji Beta je rečeno da u kretanju tramvaja i trolejbusi nema većih problema, osim na nekim skretnicama, ali GSP ima dovoljno ekipa koje brzo reaguju i uklane smetnje.

KRAJ DRAME DUGE 27 GODINA Grčki parlament usvojio sporazum, Makedonija DOBIJA NOVO IME

Grčki parlament je tesnom većinom, nakon dvodnevne debate usvojio Prespanski sporazum potpisan sa Skopljem i ratifikovao novo ime Makedonije, piše BBC

Σερβία: «Τέλος εποχής - Oι Έλληνες είπαν "ναι" στην εκχώρηση της Μακεδονίας στα Σκόπια»

Όλα τα ΜΜΕ στη Σερβία μετέδωσαν άμεσα την είδηση της κύρωσης από την Βουλή των Ελλήνων της συμφωνίας των Πρεσπών για την εκχώρηση του ονόματος της Μακεδονίας στα Σκόπια. Στην ιστοσελίδα της δημόσιας τηλεόρασης της Σερβίας (RTS) μεταδίδονταν μάλιστα, μισή ώρα πριν την ψηφοφορία, απευθείας η συζήτηση, από το κανάλι της Βουλής. Στο κείμενο αναφέρεται ότι «με την ψήφο 153 βουλευτών τερματίστηκε η εικοσιεπτάχρονη διένεξη Αθηνών- Σκοπίων» με την εκχώρηση του ονόματος της Μακεδονίας στα Σκόπια.  

Στην ιστοσελίδα τού δημοφιλούς ειδησεογραφικού σταθμού Β-92 σε δημοσίευμα με τίτλο: «Τέλος εποχής - οι Έλληνες είπαν "Ναι"»αναφέρει ότι «οι Έλληνες βουλευτές έβαλαν τέρμα σε μία διένεξη δεκαετιών κυρώνοντας την συμφωνία για την αλλαγή του ονόματος της Μακεδονίας σε Βόρεια Μακεδονία». Η απόφαση της Βουλής είναι πρώτο θέμα σε όλα τα ηλεκτρονικά ΜΜΕ της Σερβίας.  

Шест од десет Грци против Преспански договор

Шест од десет Грци против Преспански договор January 24, 2019      Шест од 10 Грци се противат на договорот од Преспа, велат резултатите од најновата анкета спроведена од агенцијата „Пулс“ во име на Скај, која покажува дека конзервативната Нова демократија има значително водство над левичарската СИРИЗА. Вкупно 62 проценти од анкетираните 1.325 испитаници во анкетата спроведена по телефон одговорија дека веруваат оти договорот за името е „веројатно лош“ или „дефинитивно лош“. За 72 проценти од испитаниците, пак, распадот на владината коалиција претходно овој месец беше планиран од двата владини партнера СИРИЗА и Независни Грци. Анкетата покажа дека Нова демократија има водство од 10,5 процентни поени над СИРИЗА, при што 33 отсто велат дека ќе ги поддржат конзервативците ако сега се одржат општи избори во споредба со 22,5 проценти за левичарската владина партија. Неонацистичката Златна зора е на третото место со 8 отсто поддршка, а следуваат центристичкото Движење за промени со 6,5 отсто и Комунистичката партија на Грција (ККЕ) со 5,5 отсто. Независни Грци (АНЕЛ), чиј лидер Панос Каменос се повлече од Владата претходно овој месец поради противење на договорот со Преспа, може да смета само на 1 отсто од гласовите, значително под трите проценти потребни за влез во Парламентот. Центристичката Потами, која остана без парламентарна група поради поделби околу договорот, исто така привлекува само 1 процент од анкетираните.  

Demonstracije u Atini protiv sporazuma sa Makedonijom

Desetine hiljada ljudi okupilo se danas u centru Atine na protestu zbog sporazuma o novom imenu Makedonije, koji grčki parlament treba uskoro da ratifikuje.

0Piše: Beta-AFP20. januara 2019. 15.41

    

Foto EPA-EFE/YANNIS KOLESIDIS

Nekoliko okršaja izbilo je između policajaca i demonstranata koji su gađali policiju kamenjem, farbom, zapaljivim flašama, bakljama i drugim predmetima, a policija je odgovorila suzavcem. Neki demonstranti su preskočili ogradu i pokušali da se popnu uz stepenice ali ih je policija zaustavila.

Jedan čovek ogrnut u grčku zastavu napao je policiju velikom motkom, dok su drugi mahali zastavama i njima udarali policajce. Prema navodu policije, devet policajaca je povređeno.

Stotine autobusa iz cele zemlje, najviše sa severa Grčke stiglo je danas u centar Atine dovozeći više hiljada demonstranata. Organizatori su najavili da će oko 3.000 autobusa doći iz severne Grčke, ali, prema navodima policije, stiglo je samo oko 300 do danas popodne.

Većina demonstranata mahalo je plavo belim grčkim zastavama na trgu Sintagma, ispred Parlamenta, mestom čestih i velikih protestnih okupljama.

„Referendum za (ime) Makedonije“, piše na jednom od plakata.

Policija je rasporedila oko 2.000 svojih pripadnika, dronove i helikoptere, naveo je jedan policijski izvor.

Centar Atine bio je zatvoren za saobraćaj od jutros, kao i metro stanice blizu Sintagme.

Organizatori su najavljivali da očekuju da se oko 600.000 ljudi okupi na današnjem skupu, policija procenjuje da ih je oko 60.000.

Među demonstrantima bilo je nekoliko pravoslavnih verskih grupa. Zvanično grčke opozicione partije koje su protiv sporazuma ne učestvuju u ovim demonstracijama ali su objavile da svako može da učestvuje u ličnom svojstvu.

Među ljudima koji su se obratili okupljenima bio je bivši konzervativni premijer Antonis Samaras, kao i član manastirske zajednice Svete gore i bivši američki političar grčkog porekla Kris Spiru.

Sporazumom o novom imenu Makedonije koji su u junu potpisale vođe Atine i Skoplja, trebalo bi da se okonča dugogodišnji spor između dve susedne zemlje preimenovanjem Makedonije u Republika Severna Makedonija.

Sporazum je pre deset dana ratifikovao makedonski parlament a od ponedeljka o njemu počinje rasprava u grčkom parlamentu koji bi trebalo o tome da glasa do kraja nedelje.

Mnogi Grci posebno oni iz severne grčke pokrajine koja nosi isto ime, smatraju da naziv Makedonija pripada samo grčkom istorijskom nasleđu.

Grčki premijer Aleksis Cipras je u intervjuu za današnje izdanje lista Avgi, njegove levičarske partije Siriza, rekao da je u jednom demokratskom društvu pravo građana da demonstriraju na miran način neprikosnoveno.

On je ipak ukazao da svako ima obavezu da izoluje ekstremističke grupe koje bi mogle da pokušaju da manipulišu demonstracijama i da se uzdrži od ispoljavanja mržnje.

Vladi premijera Ciprasa u sredu je izglasano poverenje u parlamentu, posle raspada njegove vladajuće koalicije zbog sporazuma s Makedonijom. On veruje da će imati potrebnu većinu od najmanje 151 poslanika da se ratifikuje sporazum u parlamentu

Όταν ο Σ.Μιλόσεβιτς πρότεινε στον Κ.Μητσοτάκη τον διαμοιρασμό των Σκοπίων και τη δημιουργία συνομοσπονδίας

Ο πρώην ηγέτης της Γιουγκοσλαβίας είχε ζητήσει από τον πρώην πρωθυπουργό Κ.Μητσοτάκη τον διαμοιρασμό των Σκοπίων μεταξύ Αθήνας και Βελιγραδίου ως μια οριστική λύση του προβλήματος.

Κάτι το οποίο απέτρεψε όπως φαίνεται η αμερικανική CIA.

Το πρώτο μισό της δεκαετίας του ’90, η Σερβία και η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας ήταν σε πλήρη απομόνωση.

Ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς με τον «αποκλεισμό του Ντρίνα», προσπάθησε να ασκήσει πιέσεις στους Σερβοβόσνιους για συμβιβασμό στις διαπραγματεύσεις, που, μεταξύ των άλλων, θα οδηγούσαν σε άρση των κυρώσεων. 

Το μόνο παράθυρο στο διπλωματικό κόσμο για το Βελιγράδι, ήταν η Αθήνα.

Η μόνη χώρα της τότε Ευρωπαϊκής Κοινότητος,  η οποία διατηρούσε διπλωματικές σχέσεις με την Σερβία σε πλήρη δυναμικότητα, ήταν η Ελλάδα.

Ως εκ τούτου, στις εκθέσεις της CIA, όχι πολύ καιρό πριν, είχε κυκλοφορήσει το προφίλ του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, ότι είχε καλές σχέσεις με τον Έλληνα πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Μητσοτάκη.

Ο Κ. Μητσοτάκης είχε μεταβεί στο Πάλε (Βοσνία &Ερζεγοβίνη) το 1993, όπου μαζί με τον Μιλόσεβιτς και τον Ντόμπριτσα Τσόσιτς, πρότεινε στην ηγεσία της Σερβίας, να δεχθεί το σχέδιο Βανς-Όουεν.

Αυτές οι σχέσεις μεταξύ Μιλόσεβιτς και Μητσοτάκη, ήταν σε τόσο καλό επίπεδο ώστε ένα χρόνο μετά, 

ο Μιλόσεβιτς σκέφτηκε  σοβαρά την ιδέα της δημιουργίας μιας Συνομοσπονδίας μεταξύ Ελλάδος και Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γιουγκοσλαβίας και να μοιραστούν οι δύο χώρες τα Σκόπια.

Αυτό δήλωσε στην «Nedeljnik» ο Βλάντισλαβ Γιοβάνοβιτς, που ήταν τότε υπουργός Εξωτερικών. Λίγο αργότερα, στο αεροπλάνο ανέβηκαν ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς και ο υπουργός Εξωτερικών, Βλάντισλαβ Γιοβάνοβιτς.

Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, ο Μιλόσεβιτς δήλωσε το σχέδιό του:

«Εγώ θα προτείνω μια Συνομοσπονδία», είπε. Είχε γράψει κάτι σημειώσεις για τις κινήσεις του αυτές και τις έδωσε στο Γιοβάνοβιτς «να ρίξει μια ματιά». Ο υπουργός Εξωτερικών εξεπλάγη και προσπάθησε να αποτρέψει αυτή την ιδέα.

«Πώς ένα κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Κοινότητος θα ενωθεί με άλλη χώρα;» τον ερώτησε, αλλά ο Μιλόσεβιτς ήταν πρόθυμος να σπάσει το διεθνή αποκλεισμό», είπε ο Γιοβάνοβιτς.

«Μάταια προσπάθησα να αποτρέψω την κίνησή του. Ο Έλληνας πρωθυπουργός έλαβε την πρότασή του. Φυσικά, με πολύ κομψό τρόπο, αρνήθηκε», πρόσθεσε σύμφωνα με δημοσιεύματα.

Όλα αυτά τα στοιχεία τα γνώριζαν η CIA και οι Αμερικανοί και φάνηκε από τη συνέχεια των πραγμάτων πως είχαν διαφορετικά σχέδια.

Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης δέχθηκε το όνομα «Μακεδονία», ο Μιλόσεβιτς συνελήφθη και καταδικάστηκε για εγκλήματα πολέμου την περίοδο 1992-1995 από το Δικαστήριο της Χάγης (αν και τον αθώωσε μετά θάνατον) και το ΝΑΤΟ βομβάρδισε την Γιουγκοσλαβία διαμελίζοντάς την.

Ας δούμε τι λέει επ αυτού και η πρώην υπουργός Φάνη Πάλλη Πετραλιά

«Σίγουρα όμως στην πτώση της κυβέρνησης Μητσοτάκη έπαιξε ρόλο και ο ξένος παράγοντας.

Λεγόταν τότε ότι ο Μιλόσεβιτς, ο οποίος βρισκόταν υπό διωγμό από τους Αμερικανούς και η χώρα του είχε βομβαρδιστεί και είχε διαμελιστεί,

 είχε προτείνει στον Μητσοτάκη οι δύο χώρες να εισβάλουν ταυτόχρονα στα Σκόπια και να τα μοιραστούν.

Σε κάθε περίπτωση, το τι ακριβώς συνέβη εκείνες τις τελευταίες εβδομάδες της κυβέρνησης Μητσοτάκη είναι βέβαιο, κατά τη γνώμη μου, ότι ακόμα και σήμερα δεν έχει γίνει γνωστό ως προς την πλήρη του έκταση και τη σύνθεση όλων των παραμέτρων του.

Ίσως και ο ίδιος ο Μητσοτάκης να μην έχει ολόκληρη την εικόνα, καθώς η αποσταθεροποίηση της κυβέρνησης συντελέστηκε ταυτόχρονα σε πολλά παράλληλα επίπεδα, σε βαθμό που να χάνει κανείς την αίσθηση της μεταξύ τους ισορροπίας.

Αν και η οριακή κοινοβουλευτική πλειοψηφία ήταν βραχνάς και διαρκής κίνδυνος για τη βιωσιμότητα της κυβέρνησης και εύκολα μπορούσε κανείς ανά πάσα στιγμή να περιμένει την πτώση της, εντούτοις αυτή δεν ήρθε τόσο «εύκολα».

Έγιναν πολλά, ενώ σημαντικά κομμάτια αυτού του παζλ δεν έχουν, πιστεύω, ακόμα και μέχρι σήμερα τοποθετηθεί στη σωστή θέση τους.»

CETNIK εναντίων Παρτιζάνων

Κατά τα τέσσερα χρόνια της συμμετοχής της στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Γιουγκοσλαβία πέρασε δια πυρός και σιδήρου. Το 1941, ο Γιουγκοσλαβικός Στρατός κατέρρευσε σαν χάρτινος πύργος αλλά γρήγορα οι Γιουγκοσλάβοι πατριώτες ανασυντάχθηκαν και άρχισαν να προβάλλουν λυσσαλέα αντίσταση. Οι δύο κυριότερες αντάρτικες οργανώσεις τους, οι Σέρβοι εθνικιστές Tσέτνικ και οι κομμουνιστές Παρτιζάνοι , κατόρθωσαν να καθηλώσουν αρκετές γερμανικές μεραρχίες στη Γιουγκοσλαβία-διαβάζουμε στον ιστότοπο historical-quest.com.

Οι διαμάχες μεταξύ των δύο αυτών αντιστασιακών οργανώσεων για τον έλεγχο εδαφών και της πολεμικής λείας, σταδιακά μετατράπηκαν σε ανοικτό εμφύλιο πόλεμο, από τον οποίο νικητές αναδείχτηκαν οι Παρτιζάνοι που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην ίδρυση της νέας, μεταπολεμικής Γιουγκοσλαβίας.

Μετά τη συντριπτική νίκη της Βέρμαχτ και την παράδοση της Γιουγκοσλαβίας στις 17 Απριλίου 1941, ο Χίτλερ θεώρησε ότι αυτή η χώρα δεν θα του δημιουργούσε περισσότερα προβλήματα. Έτσι, τα εδάφη της μοιράστηκαν σύμφωνα με ένα σχέδιο βασισμένο στη πρόταση του Χίτλερ της 27^ης Απριλίου. Η κεντρική Σερβία με το Βανάτο και η Βοσνία τέθηκαν κάτω από άμεση γερμανική διοίκηση, ενώ η Μπάτσκα, η Μπάραντα και κάποιες μικρότερες μεθοριακές περιοχές προσαρτήθηκαν στην Ουγγαρία. Η ανατολική και νοτιοανατολική Σερβία, όπως και το μεγαλύτερο μέρος της «Μακεδονίας του Βαρδάρη», καταλήφθηκαν από τη Βουλγαρία. Η «Μεγάλη Αλβανία» προσάρτησε το μεγαλύτερο μέρος του Κοσσυφοπεδίου καθώς και τη δυτική «Μακεδονία του Βαρδάρη». Οι Ιταλοί κατέλαβαν το Μαυροβούνιο, τη Δαλματία και ένα μέρος της Σλοβενίας. Στα εδάφη της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης και της Κροατίας σχηματίστηκε στις 10 Απριλίου το «ανεξάρτητο» κράτος της Κροατίας υπό τον Άντε Πάβελιτς, ηγέτη του φασιστικού κινήματος των Ουστάσι. Εφησυχασμένος πλέον, ο Χίτλερ απέσυρε τις δυνάμεις του για να τις χρησιμοποιήσει εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης, αφήνοντας στη Γιουγκοσλαβία μόνο τέσσερις μεραρχίες.

Οι κυριότερες αντιστασιακές οργανώσεις

Η πρώτη οργάνωση ανταρτών που έκανε την εμφάνισή της ήταν οι Τσέτνικ, που έλαβαν την ονομασία τους από τους αντάρτες που δρούσαν στην παραμεθόρια περιοχή με την Οθωμανική Αυτοκρατορία, με το ίδιο όνομα. Ήταν κυρίως Σέρβοι, με αρχηγό τον συνταγματάρχη του Γιουγκοσλαβικού Στρατού Ντράζα Μιχαήλοβιτς (1). Αντίθετα, το Κομμουνιστικό Κόμμα της Γιουγκοσλαβίας παρέμενε αδρανές μέχρι τις 22 Ιουνίου 1941 (οπότε η Γερμανία κήρυξε τον πόλεμο εναντίον της Σοβιετικής Ένωσης), επειδή το Γερμανοσοβιετικό Σύμφωνο Φιλίας δεν επέτρεπε στο διεθνές κομμουνιστικό κίνημα να δράσει αντίθετα με την πολιτική της Μόσχας. Μετά την παραβίαση του Συμφώνου και τη γερμανική εισβολή στη Σοβιετική Ένωση, ακολουθώντας την προτροπή της Μόσχας, οι Γιουγκοσλάβοι κομμουνιστές άρχισαν εχθροπραξίες εναντίον των Γερμανών, απασχολώντας εχθρικές δυνάμεις στη χώρα τους και αποσπώντας τις από το Ανατολικό μέτωπο. Σταδιακά, στο εξωτερικό άρχισαν να φθάνουν συγκεχυμένες πληροφορίες για την εμφάνιση Παρτιζάνων που είχαν οργανωθεί από το ΚΚΓ. Μεγαλύτερη σύγχυση αλλά και αίσθηση προκαλούσε στη Δύση το όνομα του αρχηγού τους, καθώς πολλοί πίστευαν ότι το όνομα ΤΙΤΟ αναφερόταν στα αρχικά της ονομασίας της οργάνωσης, ή ότι επρόκειτο για κάποιον στρατηγό του Ερυθρού Στρατού. Σχεδόν μέχρι το τέλος του 1941 η πραγματική ταυτότητα του Τίτο παρέμενε άγνωστη, ενώ αργότερα αποκαλύφθηκε πως επρόκειτο για τον Γιόζιπ Μπροζ, Γενικό Γραμματέα του ΚΚΓ από το 1937 (2).

Στις 29 Ιουλίου 1941, οι Παρτιζάνοι εγκαινίασαν την ένοπλη δράση τους με μια επιχείρηση κατά την οποία 40 αντάρτες απελευθέρωσαν από το νοσοκομείο των φυλακών του Βελιγραδίου τον Αλεξάνταρ Ράνκοβιτς (3). Οι πρώτες επιθέσεις των Παρτιζάνων εναντίον των Γερμανών πραγματοποιήθηκαν στη δυτική Σερβία και στο Μαυροβούνιο και είχαν μεγάλη επιτυχία. Οι Γερμανοί υποχώρησαν εκκενώνοντας περιοχές και πόλεις όπως το Ούζιτσε, το Τσάτσακ, ή η Πόζεγκα, και εγκαταλείποντας μεγάλες ποσότητες υλικών, όπως τον μηχανολογικό εξοπλισμό ενός εργοστασίου παραγωγής όπλων, 300 τόνους καπνού και μεγάλες ποσότητες από τσιγαρόχαρτα. Με τη βοήθεια του εξοπλισμού που βρήκαν, οι Παρτιζάνοι δημιούργησαν ένα υπόγειο εργοστάσιο κατασκευής όπλων με ημερήσια παραγωγή 400 τεμαχίων. Με τον καπνό και τα τσιγαρόχαρτα άρχισαν να κατασκευάζουν τσιγάρα, στα οποία τύπωσαν και το κόκκινο αστέρι που είχε καθιερωθεί ως έμβλημά τους, και τα οποία κυκλοφόρησαν στις κατεχόμενες από τους Γερμανούς περιοχές. Παράλληλα, επιδόθηκαν με ζήλο στη στρατολόγηση εκατοντάδων μαχητών ακόμη και στις μη απελευθερωμένες περιοχές, δηλαδή στην Κροατία, τη Βοσνία, το Μαυροβούνιο και τη Σλοβενία.

Ενώ όμως ο Μιχαήλοβιτς και οι Τσέτνικ τόνιζαν πως αγωνίζονταν για την απελευθέρωση της χώρας, την επιστροφή της στο προγενέστερο πολιτικό και κοινωνικό status quo και για την τιμωρία των προδοτών, ιδιαίτερα των Κροατών, Μουσουλμάνων και των εκπροσώπων των μειονοτήτων (Ούγγρων, Αλβανών), ο Τίτο και οι Παρτιζάνοι θεώρησαν τον πόλεμο μια μοναδική ευκαιρία να υλοποιήσουν τους πολιτικούς τους στόχους κάτω από το πρόσχημα ενός εθνικοαπελευθερωτικού αγώνα. Η τακτική του Μιχαήλοβιτς ήταν να αποφεύγει τις συχνές επιθέσεις εναντίον των Γερμανών, εξαιτίας του φόβου αντιποίνων. Αντίθετα, ο Τίτο συνέχισε τις επιθέσεις του χωρίς να ενδιαφέρεται για τα αντίποινα, οργανώνοντας το αντάρτικο κίνημά του σαν κομματικό στρατό. Οι μονάδες των Παρτιζάνων είχαν σαφή ιδεολογικά χαρακτηριστικά (το κόκκινο αστέρι, το όνομα Παρτιζάνος που παρέπεμπε στη σοβιετική πρακτική, τη λειτουργία πολιτικών επιτροπών κ.ά.). Ορισμένα μέτρα που έλαβαν οι Παρτιζάνοι στα απελευθερωμένα εδάφη της «Δημοκρατίας του Ούζιτσε» το φθινόπωρο του 1941, όπως τα επαναστατικά δικαστήρια, και η κατάσχεση περιουσιών, προοιωνίζονταν την εισαγωγή νέων επαναστατικών μεθόδων. Γι’ αυτούς τους λόγους, τον Σεπτέμβριο του 1941 οι Βρετανοί αποκατέστησαν επαφή μέσω ασυρμάτου με τον Μιχαήλοβιτς, ενώ η εξόριστη γιουγκοσλάβικη κυβέρνηση τον διόρισε αρχηγό των αντάρτικων δυνάμεων που δρούσαν στην κατεχόμενη Γιουγκοσλαβία.

Αρχικές επιχειρήσεις των Παρτιζάνων

Με αυτές τις διαδικασίες προέκυψαν δύο αντιστασιακές οργανώσεις με διαφορετική ιδεολογία, τρόπο οργάνωσης και τακτική. Φυσιολογικά λοιπόν ανέκυψαν και συγκρούσεις μεταξύ τους, αφού πρέσβευαν διαφορετικά κοινωνικά συστήματα. Παρά ταύτα, ο κοινός αγώνας εναντίον των κατακτητών οδήγησε τους δύο αρχηγούς στην απόφαση να συνεργαστούν, έστω και προσωρινά. Τον Σεπτέμβριο του 1941, οι Τίτο και Μιχαήλοβιτς συναντήθηκαν για να συντονίσουν τις προσπάθειές τους, προγραμματίζοντας μάλιστα και μια δεύτερη συνάντηση τον επόμενο μήνα. Προτού όμως πραγματοποιηθεί αυτή, με κοινές επιχειρήσεις, οι Τσέτνικ και οι Παρτιζάνοι επιτέθηκαν αιφνιδιαστικά στις πόλεις Κράλιεβο και Κραγκούγεβατς, σκοτώνοντας αρκετούς Γερμανούς. Τα αντίποινα ήταν τρομερά. Η εκτέλεση των κατοίκων του Κραγκούγεβατς τον Οκτώβριο του 1941, θεωρείται ένα από τα μεγαλύτερα ομαδικά εγκλήματα που διέπραξαν οι Γερμανοί κατά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Συγκεκριμένα, η σφαγή των αμάχων ομήρων στο Κραγκούγιεβατς ακολούθησε την επίθεση ομάδων Παρτιζάνων εναντίον της κωμόπολης Γκόρνι Μιλάνοβατς στα μέσα Οκτωβρίου, κατά την οποία σκοτώθηκαν 26 Γερμανοί στρατιώτες και τραυματίστηκαν ακόμη δέκα.

Τα αντίποινα ακολούθησαν τη «συνταγή για τη Σερβία», που προέβλεπε την εκτέλεση 100 ομήρων για τον φόνο κάθε άνδρα των Αρχών κατοχής και άλλων 50 για κάθε τραυματία. Στη σύλληψη και την κράτηση των ομήρων βοήθησαν τη Βέρμαχτ τοπικές ομάδες συνεργατών (Σερβικό Εθελοντικό Σώμα). Αυτό το λουτρό αίματος ώθησε τον Μιχαήλοβιτς να αναθεωρήσει τις σκέψεις του για συνεργασία με τους Παρτιζάνους και να επανέλθει στην αρχική του απόφαση για παθητική στάση, που δεν προκαλούσε τέτοιου είδους αντίποινα. Έτσι, όταν οι δύο αρχηγοί συναντήθηκαν στις 26 Οκτωβρίου, ο Μιχαήλοβιτς αντιτάχθηκε στη δημιουργία κοινού αρχηγείου και η συμφωνία με τον Τίτο περιορίστηκε σε δευτερεύοντα θέματα, όπως η διανομή της παραγωγής των όπλων του εργοστασίου του Ούζιτσε και των εφοδίων που έστελναν οι Βρετανοί στον Μιχαήλοβιτς. Η βασική διαφοροποίηση ως προς την αντίληψη του τρόπου διεξαγωγής του πολέμου, οδήγησε σταδιακά τις δύο οργανώσεις σε συγκρούσεις.

Την 1^η Νοεμβρίου, οι Τσέτνικ επιτέθηκαν εναντίον του Ούζιτσε, αλλά οι Παρτιζάνοι τους απέκρουσαν και επιτέθηκαν με τη σειρά τους εναντίον του αρχηγείου του Μιχαήλοβιτς. Μετά από παρέμβαση της Μόσχας, που εκείνη την εποχή επιδίωκε τα αντιστασιακά κινήματα να μην εμφανίζονται ως κομμουνιστικά αλλά ως αντιστασιακά μέτωπα με άλλα κόμματα, η επίθεση τερματίστηκε. Η σύγκρουση Παρτιζάνων-Τσέτνικ θα αποδυνάμωνε την αντίσταση και θα επέτρεπε στους Γερμανούς να την καταστείλουν ευκολότερα. Η κατάσταση αυτή όμως ευνοούσε τα σχέδια των Γερμανών στη Σερβία, οι οποίοι διαπίστωναν ότι οι Παρτιζάνοι παρέμεναν μακριά από αυτή την περιοχή και ότι, επομένως, οι ζωτικές γι’ αυτούς συγκοινωνιακές αρτηρίες στις κοιλάδες των ποταμών Μοράβα και Αξιού ήταν ασφαλείς.

Παράλληλα ο Τίτο, για να αποφύγει αποκλεισμό του από τους Γερμανούς, αναγκάστηκε να εγκαταλείψει το Ούζιτσε το φθινόπωρο του 1941 και να οδηγήσει τον στρατό του στην ορεινή περιοχή του Σαντζάκ. Εκεί αναδιοργάνωσε τις δυνάμεις του σε ευέλικτους αλλά ισχυρότερους σχηματισμούς κατάλληλους για ανταρτοπόλεμο, ώστε ο εχθρός να δέχεται ισχυρότερα πλήγματα. Οι νέες αυτές μονάδες ονομάστηκαν «προλεταριακές ταξιαρχίες», περιλάμβαναν τόσο άνδρες όσο και γυναίκες, ήταν εθνικά ανάμικτες και έφεραν χαρακτηριστικές κόκκινες σημαίες με ένα αστέρι. Στα πολεμικά τους απομνημονεύματα συχνά οι απόμαχοι Παρτιζάνοι δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στο υψηλό επίπεδο της γυναικείας συμμετοχής στις παρτιζάνικες μονάδες.

Οργανωτική συγκρότηση των Παρτιζάνων

Σκοπός του Τίτο ήταν να σφυρηλατήσει το γιουγκοσλαβικό εθνικό αίσθημα μέσα από τους κοινούς αγώνες. Έτσι, αδιαφορώντας για τα αντίποινα των Γερμανών, συνέχισε τις επιθέσεις εναντίον τους με αποτέλεσμα πολλά θύματα της γερμανικής θηριωδίας, έχοντας χάσει τα πάντα, να καταφεύγουν στους Παρτιζάνους ενισχύοντάς τους. Στα τέλη του χειμώνα του 1941-42, ο Τίτο οδήγησε τους αντάρτες του από το Σαντζάκ στην ορεινή περιοχή μεταξύ του Μαυροβουνίου και της Βοσνίας, η οποία, όπως και η Ερζεγοβίνη, είχε ενσωματωθεί στο ανεξάρτητο κράτος της Κροατίας, του φανατικού εχθρού των Σέρβων Άντε Πάβελιτς. Εκεί βρήκε πρόσφορο έδαφος για τη στρατολόγηση ενός μεγάλου αριθμού ανταρτών μεταξύ των Σέρβων της Βοσνίας, οι οποίοι κατέφευγαν στον Τίτο για να γλυτώσουν από τους διωγμούς και τις σφαγές των Ουστάσι. Την ίδια εποχή, ο στρατός των Παρτιζάνων ενισχύθηκε και από τους Παρτιζάνους του Μαυροβουνίου, που είχαν επιχειρήσει να μετατρέψουν την περιοχή τους σε Σοβιετική Δημοκρατία.

Όμως οι πάντα συντηρητικοί Μαυροβούνιοι θεώρησαν ότι οι «άθεοι» κομμουνιστές ήταν οι φανατικότεροι εχθροί τους και πύκνωσαν τις γραμμές των Τσέτνικ, οι τοπικοί αρχηγοί των οποίων δεν δίστασαν να έλθουν σε συνεννόηση με τους Ιταλούς, εν αγνοία του Μιχαήλοβιτς. Έτσι, οι Ιταλοί και οι Τσέτνικ επιτέθηκαν από κοινού εναντίον των Παρτιζάνων αναγκάζοντάς τους να αποσυρθούν στη Βοσνία και να συνενωθούν με τον Τίτο, ανεβάζοντας έτσι τη δύναμή του σε 6.000 άνδρες. Αντίθετα, στην Κροατία η μεγάλη αριθμητική δυσαναλογία υπέρ των Σέρβων (που αποτελούσαν το 20% του πληθυσμού της Κροατίας) στις μονάδες των Παρτιζάνων θα αποτελούσε πρόβλημα για τους Κροάτες κομμουνιστές. Ο Τίτο είχε ζητήσει επανειλημμένα από την ηγεσία του ΚΚ Κροατίας να προσελκύει μεγαλύτερο αριθμό Κροατών στις μονάδες των Παρτιζάνων. Από την άλλη πλευρά, οι Κροάτες της Δαλματίας, την οποία κατέλαβαν οι Ιταλοί και όπου υπήρχε ισχυρό φιλογιουγκοσλαβικό αίσθημα, προσχωρούσαν στις μονάδες των Παρτιζάνων από την αρχή του πολέμου. Μαζική προσχώρηση Κροατών από την κυρίως Κροατία στις μονάδες των Παρτιζάνων δεν επρόκειτο να σημειωθεί παρά μόνο πριν από την τελευταία φάση του πολέμου, όταν αυτοί αποτέλεσαν την πλειονότητα των αγωνιστών.

Στη Σλοβενία, το κίνημα των Παρτιζάνων αντιμετώπισε άλλες ιδιαιτερότητες. Ήταν καλά οργανωμένο στις πόλεις, όπου προσχώρησαν σ’ αυτό εκτός από τους κομμουνιστές και οι εκπρόσωποι ορισμένων αστικών πολιτικών κομμάτων και ενώσεων. Εκεί οι Παρτιζάνοι είχαν συγκροτήσει μικρές ομάδες που δρούσαν στο εσωτερικό της χώρας καταδιωκόμενες συνεχώς από μονάδες του Άξονα. Έτσι, η δράση των Σλοβένων Παρτιζάνων περιοριζόταν αποκλειστικά στο έδαφος της Σλοβενίας.

Η διένεξη μεταξύ των Γιουγκοσλάβων και Βουλγάρων κομμουνιστών στη «Μακεδονία του Βαρδάρη», είχε ως αποτέλεσμα την καθυστερημένη οργάνωση του κινήματος των Παρτιζάνων στην περιοχή. Το κίνημα αυτό ισχυροποιήθηκε στις παραμεθόριες περιοχές με τη Σερβία και την Ελλάδα ιδιαίτερα το 1943 και 1944, οπότε υπήρξε και συνεργασία με τον ΕΛΑΣ.

Στη Βοσνία, ο Τίτο εγκαταστάθηκε στην κωμόπολη Φότσα, απ’ όπου έστελνε απεγνωσμένα σήματα στη Μόσχα για βοήθεια. Τον Απρίλιο του 1942, οι Παρτιζάνοι περικυκλώθηκαν από ένα πλήθος εχθρών. Γερμανοί, Ιταλοί, Ουστάσι και Κροάτες εθνοφρουροί ενισχύθηκαν για πρώτη φορά από Τσέτνικ. Η έλλειψη πυρομαχικών και τροφίμων, καθώς και η ορεινή και άγονη περιοχή, έφεραν τον Τίτο σε εξαιρετικά δύσκολη θέση. Τότε πήρε την παράτολμη απόφαση να μετατρέψει την τακτική του από αμυντική σε επιθετική και να μεταφέρει τον πόλεμο στην καρδιά του κράτους του Πάβελιτς. Στις 23 Ιουνίου 1942 άρχισε η επική πορεία των Παρτιζάνων οι οποίοι, πολεμώντας συνεχώς κάτω από αντίξοες συνθήκες, διέσχισαν την ορεινή Βοσνία και, μετά από πορεία πέντε μηνών, έφθασαν στις αρχές Νοεμβρίου στο Μπίχατς, 130 χιλιόμετρα νότια του Ζάγκρεμπ. Ως αποτέλεσμα αυτού του άθλου, απελευθερώθηκε περί το ένα έκτο των γιουγκοσλάβικων εδαφών, στα οποία ο Τίτο εγκατέστησε νέες αρχές (τις Επιτροπές Λαϊκής Απελευθέρωσης). Παράλληλα, αυξήθηκε η δύναμη του στρατού των Παρτιζάνων (ο οποίος στο μεταξύ μετονομάστηκε Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός) σε 150.000 άνδρες ή, σύμφωνα με τους Γερμανούς, σε 45.000. Ο Τίτο συγκρότησε στο Μπίχατς μια συνέλευση από 54 αντιπροσώπους των Επιτροπών Λαϊκής Απελευθέρωσης, η οποία εξέλεξε ένα συμβούλιο που αποτέλεσε την κυβέρνηση της κατεχόμενης χώρας, αγνοώντας τελείως την εξόριστη κυβέρνηση. Το συμβούλιο αυτό ονομάστηκε Αντιφασιστικό Συμβούλιο Εθνικής Απελευθέρωσης της Γιουγκοσλαβίας (AVNOJ) και αυτοανακηρύχθηκε ανώτατο όργανο εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας στη χώρα, η οποία θα έπρεπε να ανασυσταθεί ως ομοσπονδιακό κράτος. Παράλληλα με τους Σέρβους, Κροάτες και Σλοβένους, το AVNOJ τόνιζε την εθνική ιδιαιτερότητα των Μαυροβουνίων και των «Μακεδόνων του Βαρδάρη», ενώ αποδέχθηκε και την ιδιαιτερότητα του μουσουλμανικού πληθυσμού. Με απόφασή του καταργήθηκε η μοναρχία και νομιμοποιήθηκε η κυβέρνηση των Παρτιζάνων (ΝΚΟJ), με πρόεδρο τον Τίτο.

Οι επιθέσεις της Βέρμαχτ

Στις 20 Ιανουαρίου 1943 άρχισε μια μεγάλη εκκαθαριστική επιχείρηση των Γερμανών με τη συνθηματική ονομασία «Λευκή Επιχείρηση» και στόχο τους Παρτιζάνους, στην οποία συμμετείχαν Ιταλοί, Ουστάσι και Τσέτνικ. Στόχος ήταν η κατάληψη της ελεύθερης περιοχής του Μπίχατς και της δυτικής Βοσνίας. Ο Τίτο αναγκάστηκε να εγκαταλείψει αυτές τις περιοχές και να κινηθεί νοτιοανατολικά, προς την κατεύθυνση του ποταμού Νερέτβα, επιστρέφοντας στις περιοχές που είχε εγκαταλείψει οκτώ μήνες νωρίτερα. Στο τέλος Φεβρουαρίου οι Παρτιζάνοι, συνοδευόμενοι από πλήθος αμάχων και τραυματιών (περίπου 40.000 αμάχους και 3.500 τραυματίες), έφθασαν στις όχθες του Νερέτβα. Ο Τίτο σχεδίαζε να διαβεί τον ποταμό από τη γέφυρα στην πόλη Κόνιτς και να παρακάμψει τον ορεινό όγκο του Πρένι που κατείχαν οι Τσέτνικ. Είχε στείλει, λοιπόν, δυνάμεις εκεί με εντολή τη δημιουργία ενός προγεφυρώματος.

Με άλλη διαταγή του, όλες οι υπόλοιπες γέφυρες του Νερέτβα είχαν καταστραφεί. Οι επιθέσεις όμως των Γερμανών ανάγκασαν τους αντάρτες να εγκαταλείψουν το προγεφύρωμα του Κόνιτς, με αποτέλεσμα οι Παρτιζάνοι να βρεθούν ξαφνικά περικυκλωμένοι. Τότε, ο Τίτο αναγκάστηκε να στραφεί 22 χιλιόμετρα δυτικότερα, προς την κατεστραμμένη σιδηροδρομική γέφυρα της Γιαμπλάνιτσα, την οποία αποφάσισε να χρησιμοποιήσει για να διασπάσει τον κλοιό, ανοίγοντας δρόμο μέσα από την περιοχή των Τσέτνικ. Για να παραπλανήσει τους Γερμανούς, διέταξε αντεπίθεση εναντίον των δυνάμεων που πλησίαζαν από τα δυτικά, ενώ ταυτόχρονα μια ομάδα Παρτιζάνων, χρησιμοποιώντας τις κατεστραμμένες ράγες και τα δοκάρια της γκρεμισμένης γέφυρας, πέρασε στην απέναντι όχθη καταλαμβάνοντας ένα φυλάκιο των Τσέτνικ. Ακολούθησαν έξι τάγματα τα οποία εγκατέστησαν ένα ισχυρό προγεφύρωμα στις πλαγιές του Πρένι. Την επομένη, τοποθέτησαν στη γέφυρα σανίδες και κορμούς δέντρων, διαμορφώνοντας έναν διάδρομο μήκους περίπου 60 μέτρων. Για να αποφύγουν τις αεροπορικές επιθέσεις, αποφασίστηκε η γέφυρα να χρησιμοποιείται μόνο τη νύχτα. Την 7η Μαρτίου 1943 άρχισε η διάβαση, με πρώτους τους τραυματίες. Επειδή οι Γερμανοί πλησίαζαν συνεχώς, αποφασίστηκε η χρησιμοποίηση της γέφυρα και στη διάρκεια της ημέρας. Η επικίνδυνη επιχείρηση της διέλευσης του Νερέτβα ολοκληρώθηκε στις 15 Μαρτίου, οπότε διαπεραιώθηκαν 25.000 Παρτιζάνοι. Στη συνέχεια, ο στρατός του Τίτο επιτέθηκε με όλες τις δυνάμεις του εναντίον των Τσέτνικ και τους διασκόρπισε. Η εκμηδένιση και ο αφοπλισμός τους, που σύμφωνα με το αρχικό σχέδιο των Γερμανών θα πραγματοποιείτο από τους Ιταλούς, έγινε τελικά από τους Παρτιζάνους, Το τίμημα όμως υπήρξε βαρύτατο. Σύμφωνα με πληροφορίες γερμανικών πηγών, σκοτώθηκαν, τραυματίστηκαν ή αιχμαλωτίστηκαν περίπου 16.000 αντάρτες και άμαχοι που τους ακολουθούσαν.

Τον Μάρτιο του 1943, οι Βρετανοί αποφάσισαν να συνεργαστούν με τους Παρτιζάνους. Τρεις μήνες αργότερα έφτασε στο στρατηγείο του Τίτο η πρώτη βρετανική στρατιωτική αποστολή, με επικεφαλής τον λοχαγό Deakin, οι αναφορές του οποίου υπήρξαν ευνοϊκές για τους Παρτιζάνους. Έτσι οι Βρετανοί άρχισαν να τους προμηθεύουν όπλα, τρόφιμα, πυρομαχικά και ιατρικά εφόδια. Αργότερα, η αποστολή των Βρετανών αναβαθμίστηκε με την άφιξη του ταξιάρχου Φιτζρόυ Μακλήν (Fitzroy Maclean) και του γιου του Βρετανού πρωθυπουργού, Ράντολφ Τσώρτσιλ (Randolph Churchil).

Στα τέλη Μαϊου του 1943, οι Γερμανοί εξαπέλυσαν την πέμπτη από τις συνολικά επτά εκκαθαριστικές επιχειρήσεις τους στη Γιουγκοσλαβία, με τη συνθηματική ονομασία «Μαύρη Επιχείρηση», κατορθώνοντας να παγιδεύσουν τον Τίτο και 19.000 Παρτιζάνους σε έναν θανάσιμο κλοιό στις ορεινές περιοχές της Ερζεγοβίνης και του Μαυροβουνίου. Μετά από αγώνες ενός μήνα στο δύσβατο αυτό έδαφος, οι Παρτιζάνοι κατόρθωσαν να διασπάσουν τον κλοιό στον χείμαρρο Σούτγιεσκα και να διασκορπιστούν στα βουνά της ανατολικής Βοσνίας. Κατά τη διάρκεια ενός αεροπορικού βομβαρδισμού, ο Τίτο και ο λοχαγός Deakin τραυματίστηκαν. Συνολικά, ο Τίτο έχασε 6.000 άνδρες, αλλά και πάλι ο αντικειμενικός σκοπός της επιχείρησης, δηλαδή η οριστική εξόντωση των Παρτιζάνων, δεν επιτεύχθηκε. Οι Γερμανοί διαπίστωσαν ότι όχι μόνο δεν μπορούσαν να αποσύρουν δυνάμεις για να ενισχύσουν το Ανατολικό μέτωπο, αλλά αντίθετα, έπρεπε να ενισχύσουν και αυτές που στάθμευαν στη Γιουγκοσλαβία.

Η συνθηκολόγηση της Ιταλίας στις 8 Σεπτεμβρίου 1943, σηματοδότησε την αρχή ενός αγώνα δρόμου με έπαθλο τον αφοπλισμό των 14 ιταλικών μεραρχιών που στάθμευαν στη Σλοβενία, στη Δαλματία και στο Μαυροβούνιο. Για τους Παρτιζάνους, ο ευκολότερος στόχος ήταν η Δαλματία. Αφού κατέλαβαν το Σπλιτ και αρκετά νησιά, αφόπλισαν έξι ιταλικές μεραρχίες και αποκόμισαν στρατιωτικό υλικό αρκετό για τον εξοπλισμό 80.000 ανταρτών. Αρκετές χιλιάδες Ιταλοί προσχώρησαν στους Παρτιζάνους και σχημάτισαν την ιταλική μεραρχία «Γαριβάλδη».

Η Γιουγκοσλαβία απελευθερώνεται

Στα τέλη Μαϊου του 1944, οι Γερμανοί επιχείρησαν μια ξαφνική επίθεση αλεξιπτωτιστών (με την κωδική ονομασία «Κίνηση του ιππότη») στο Ντρβαρ, όπου βρισκόταν η έδρα της Εθνικής Επιτροπής και το στρατηγείο του Τίτο, ο οποίος μετά βίας απέφυγε τον κίνδυνο να σκοτωθεί. Οι επικεφαλής της σοβιετικής και της βρετανικής στρατιωτικής αποστολής, αντίστοιχα, τον έπεισαν να μεταβεί για λόγους ασφαλείας πρώτα στην Ιταλία και αργότερα στο νησί Βις της Αδριατικής, όπου στις 16 Ιουνίου 1944 συναντήθηκε με τον Σούμπασιτς (4) υπογράφοντας μια συμφωνία που προέβλεπε τη συγκρότηση εθνικής κυβέρνησης, την αποτροπή της υποκίνησης καθεστωτικού ζητήματος ενόσω θα διαρκούσε ο πόλεμος και την προτροπή της εξόριστης κυβέρνησης προς όλους τους Γιουγκοσλάβους μαχητές της αντίστασης να συσπειρωθούν γύρω από τον Τίτο. Δύο μήνες αργότερα, ο Τίτο συναντήθηκε στη Νεάπολη με τον Τσώρτσιλ. Κατά τη συζήτησή τους, ο Τίτο αντιτάχθηκε στην επιστροφή του βασιλιά Πέτρου Β΄ στη χώρα, διεκδίκησε την προσάρτηση της Τεργέστης και της Ιστρίας, και αρνήθηκε να υποσχεθεί επίσημα ότι μετά τη λήξη του πολέμου δεν θα εγκαθιστούσε κομμουνιστικό καθεστώς. Στις 18 Σεπτεμβρίου 1944, ο Τίτο μεταφέρθηκε με ρωσικό αεροπλάνο στη Μόσχα, όπου συναντήθηκε για πρώτη φορά με τον Στάλιν ζητώντας τη συνδρομή του Ερυθρού Στρατού (που βρισκόταν τότε στα ρουμανογιουγκοσλαβικά σύνορα) για την απελευθέρωση του Βελιγραδίου. Έθεσε όμως ως όρο την αποχώρηση του Ερυθρού Στρατού στην Ουγγαρία αμέσως μετά την απελευθέρωση του Βελιγραδίου και του Σρεμ. Ο Στάλιν δέχτηκε και του διέθεσε ένα ολόκληρο σώμα τεθωρακισμένων.

Την ίδια εποχή, οι Σύμμαχοι έθεσαν σε εφαρμογή το σχέδιο «Ratweek», για την παρεμπόδιση της διαφυγής των Γερμανών από την Ελλάδα και τη Γιουγκοσλαβία. Με το πρόσχημα της συμμετοχής του σ’ αυτό, ο Τίτο εισέβαλε με ισχυρές δυνάμεις στη Σερβία και διέλυσε τα υπολείμματα των Τσέτνικ. Ο Μιχαήλοβιτς συνελήφθη κοντά στο Βίσεγκραντ και δικάστηκε μαζί με 23 αξιωματούχους του, με την κατηγορία της συνεργασίας με τους Γερμανούς και της διάπραξης εγκλημάτων πολέμου. Ο ίδιος και 10 συγκατηγορούμενοί του καταδικάστηκαν σε θάνατο. Το μέρος όπου θάφτηκε παρέμεινε μυστικό, για να μη μετατραπεί σε προσκύνημα των οπαδών του.

Στις αρχές Οκτωβρίου 1944, οι Σοβιετικοί και οι Παρτιζάνοι άρχισαν την επίθεσή τους για την απελευθέρωση της βόρειας Σερβίας και του Βελιγραδίου. Στις 20 Οκτωβρίου 1944 κατέλαβαν το Βελιγράδι μετά από πολύνεκρες μάχες. Η απελευθέρωση της πόλης αποτέλεσε τον μεγαλύτερο θρίαμβο του Τίτο, ενώ ταυτόχρονα σηματοδότησε το τέλος του ανταρτοπόλεμου. Μερικές ημέρες αργότερα, το μέτωπο σταθεροποιήθηκε στην περιοχή του Σρεμ και ο ανταρτοπόλεμος μετατράπηκε σε κανονικό πόλεμο θέσεων. Υλοποιώντας τη συμφωνία του με τον Τίτο, ο Στάλιν απέσυρε τον στρατό του. Παραμένουν όμως αξιοσημείωτες οι ληστείες και οι πράξεις βίας που διέπραξε ο Ερυθρός Στρατός στο μικρό διάστημα της παραμονής του στη Γιουγκοσλαβία. Από την πλευρά του, ο στρατός των Παρτιζάνων (που πλέον είχε μετονομαστεί Γιουγκοσλαβικός Λαϊκός Στρατός και αριθμούσε 800.000 άνδρες) απελευθέρωσε με συνεχείς επιθέσεις κατά τους τελευταίους μήνες του πολέμου και τα υπόλοιπα εδάφη της Γιουγκοσλαβίας.

Η τελική επικράτηση του Τίτο

Τον Μάιο του 1945, άρχισαν οι επιχειρήσεις για την κατάληψη της χερσονήσου της Ιστρίας και της Τεργέστης. Οι Παρτιζάνοι συνάντησαν ισχυρή αντίσταση από τους Γερμανούς, τους Ουστάσι και τις πιστές στον Μουσολίνι μονάδες του Ιταλικού Στρατού. Όταν καταλήφθηκε η Τεργέστη, οι εξαγριωμένοι Παρτιζάνοι διέπραξαν εγκλήματα σε βάρος των αιχμαλώτων και του άμαχου πληθυσμού. Σύμφωνα με τις εκθέσεις των Συμμαχικών Μυστικών Υπηρεσιών, καθημερινά οδηγούσαν ομάδες συλληφθέντων φασιστών στα γιουγκοσλάβικα λαϊκά δικαστήρια, όπου με συνοπτικές διαδικασίες οι περισσότεροι καταδικάζονταν σε θάνατο και εκτελούνταν. Κατά τη διάρκεια των 40 ημερών κατοχής της πόλης από τους Παρτιζάνους, υπολογίζεται ότι 3.500 κάτοικοι της Τεργέστης και ένας ανεξακρίβωτος αριθμός Γιουγκοσλάβων προσφύγων, καθώς και Ιταλών και Γερμανών αιχμαλώτων, εκτελέστηκε ή ρίφθηκε στις χαράδρες που υπήρχαν γύρω από την πόλη. Τα γεγονότα αυτά, που έχουν χαρακτηριστεί «θαμμένο μυστικό της Τεργέστης», δεν έχουν διερευνηθεί μέχρι σήμερα, κυρίως γιατί μετά την απομάκρυνση του Τίτο από τη Σοβιετική Ένωση το 1948, οι Δυτικοί Σύμμαχοι δεν ήθελαν να προκαλέσουν την εχθρότητα του Βελιγραδίου ερευνώντας και αποκαλύπτοντας αυτά τα εγκλήματα. Στη Γιουγκοσλαβία ενσωματώθηκαν οι ιταλικές περιοχές της δυτικής Σλοβενίας και της Ιστρίας, καθώς και το Ζαντάρ και όσα δαλματικά νησιά είχαν επιδοθεί στην Ιταλία μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι γερμανικές δυνάμεις που είχαν εγκλωβιστεί στη Γιουγκοσλαβία εξακολουθούσαν να πολεμούν μέχρι τις 15 Μαϊου 1945, μολονότι η Γερμανία είχε συνθηκολογήσει έξι ημέρες νωρίτερα.

Στις 29 Νοεμβρίου 1945, η Ομοσπονδιακή Συνέλευση και το Συμβούλιο των Εθνοτήτων κατάργησαν τη μοναρχία και ίδρυσαν τη Λαϊκή Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας, που αποτελείτο από διάφορες αυτόνομες περιοχές, με κριτήριο κυρίως την εθνολογική σύσταση του πληθυσμού. Η βάση του κράτους ήταν σοσιαλιστική, όπως προσδιόριζε το μεταγενέστερο Σύνταγμα του 1963, και οι δεσμοί με τις ανατολικές χώρες αρχικά ισχυροί. Τα επόμενα χρόνια, ο Τίτο εργάστηκε για την παγίωση των σοσιαλιστικών θεσμών και την απεξάρτηση της χώρας του από τα κέντρα αποφάσεων της Μόσχας, γεγονός που οδήγησε στην επίσημη ρήξη των σχέσεων του με τη Σοβιετική Ένωση το 1948.

Σημειώσεις

1. Μετά την κατάρρευση της Γιουγκοσλαβίας, ο Ντράζα Μιχαήλοβιτς αρνήθηκε να παραδοθεί και προτίμησε να συνεχίσει τον αγώνα. Κατέφυγε με τους άνδρες του στην ορεινή περιοχή της κοιλάδας του άνω δυτικού Μοράβα, στα βουνά Ρούτνικ και Μάλιγιεν, την οποία γνώριζε πολύ καλά αφού εκεί είχε πολεμήσει ως ανθυπολοχαγός κατά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.
2. Ο Τίτο γεννήθηκε το 1892 στο χωριό Κούμροβετς της Κροατίας. Προερχόταν από φτωχή οικογένεια και αναγκάστηκε να δουλέψει σκληρά για να επιβιώσει. Το φθινόπωρο του 1913 κατατάχθηκε στον Αυστροουγγρικό Στρατό. Τον Απρίλιο του 1915 το σύνταγμά του μεταφέρθηκε στα Καρπάθια, όπου αργότερα ο ίδιος αιχμαλωτίστηκε από τους Ρώσους. Έζησε εκ του σύνεγγυς την επανάσταση των Μπολσεβίκων και δέχτηκε πολλά στοιχεία από τη Ρωσία και τον κομμουνισμό. Τον Σεπτέμβριο του 1920 επέστρεψε στη Γιουγκοσλαβία και τον Αύγουστο του 1937 διορίστηκε από την Κομιντέρν Γενικός Γραμματέας του ΚΚΓ.
3. Ηγετικό στέλεχος του ΚΚΓ και άμεσος συνεργάτης του Τίτο από την περίοδο κατά την οποία ο τελευταίος ανέλαβε τις τύχες του κόμματος. Συγκαταλεγόταν στα ηγετικά στελέχη των Παρτιζάνων και μετά τον σχηματισμό κυβέρνησης εθνικής ενότητας το 1945, τοποθετήθηκε Υπουργός Εξωτερικών και αρχηγός της μυστικής Αστυνομίας.
4. Πρωθυπουργός της εξόριστης γιουγκοσλαβικής κυβέρνησης τον οποίο υποστήριζε και ο βασιλιάς Πέτρος Β΄.

Βιβλιογραφία

1) Raymond Cartier: Ο ΔΕΥΤΕΡΟΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ, Εκδόσεις Πάπυρος, Αθήνα 1987.

2) Christopher Svijc: REMARKING THE BALKANS, Λονδίνο 1991.

3) Dusan Batakovic: NOVA ISTORIJA SRPSKOG NARODA (Ιστορία του σύγχρονου σερβικού έθνους), Βελιγράδι 2000.

4) Branko Petranovic – Momcilo Zecevic: JUGOSLAVIJA 1918-1988, TEMATSKA ZBIRKA DOCUMENTA (Γιουγκοσλαβία 1918-1988, Θεματική συλλογή ιστορικών γεγονότων), Βελιγράδι 1988.

5) Branislav Bozovic: PORUKE STRELJIANOG GRADA (Μηνύματα από μια λαβωμένη πόλη), Βελιγράδι 1961.

6) Ivan Sibl: SJECANJA 1-3 (Αναμνήσεις 1-3), Ζάγκρεμπ 1986.

7) Fitzroy Maclean: RAT NA BALKANU (Πόλεμος στα Βαλκάνια), Ζάγκρεμπ 1964

Русија тврди да ракета 9М729 не руши споразум са САД

Ракета није могла бити тестирана на забрањени домет изнад 500 километар јер за то није ни направљена, али је максимални домет ракете смањен за 10 километара и износи 480 километара

среда, 23.01.2019. у 16:05

Спорна ракета приказана је новинарима у Кубинки код Москве (Фотографије Бета-АП)

Министарство одбране Русије одржало је брифинг за аташее страних држава и новинаре о мистериозној руској ракети 9М729. САД сматрају да ова ракета није у складу са Споразумом о ликвидацији ракета средњег и малог домета, што је Москва више пута негирала, преноси Спутњик.

„Недавно је америчка страна предузела још један рушилачки корак. На високом нивоу је било речено да Вашингтон намерава да изађе из споразума. Практично, одмах су нам то потврдили преко билатералних канала и јасно објаснили да објављени корак није позив на дијалог, већ коначна одлука која је донета узимајући у обзир укупну ситуацију“, рекао је заменик шефа дипломатије Русије Сергеј Рјабков новинарима и аташеима.

Он је додао САД још увек нису објасниле на основу којих информација су дошли до закључка да је ракета тестирана на домет који није у складу са Споразумом о ликвидацији ракета средњег и малог домета.

„Дуго времена су САД јасно одбијале да наведу конкретан тип ракета у руском арсеналу, ограничавајући се на наговештаје и позивајући се на неке загонетне обавештајне податке. Само пре око годину дана САД су саопштиле да се ради о ракети 9М729. Међутим, још увек нису објаснили на основу којих података су у Вашингтону закључили да је ова ракета тестирана на забрањени домет по Споразуму о ликвидацији ракета средњег и малог домета“, додао је руски дипломата.

Ракета 9М729 није могла бити тестирана на забрањени домет — изнад 500 километара — јер за то није била направљена, додао је он и нагласио да је апсолутно недопустив захтев САД да се она уништи.

Максимални домет ракете 9М729 смањен је за 10 километара и износи 480 км, што је у складу са Споразумом о ликвидацији ракета средњег и малог домета, саопштио је начелник Ракетних снага и артиљерије Оружаних снага Русије Михаил Матвејевски. 

Ракета се лансира са система Искандер (Принтскрин)

„Током модернизације максимални домет ракете 9М729 смањен је за 10 километара у поређењу са ракетом 9М728 и износи 480 километара. Наведени домет је потврђен током стратешко-командних војних вежби ’Запад-2017‘“, рекао је начелник Ракетних и артиљеријских снага војске Русије Михаил Матвејевски.

На полигону Капустин јар у Астраханској области тестирају се различите врсте оружја. Како је навео генерал, од 2008. до 2014. године тамо је изведено више од 100 лансирања различитих ракета. Међутим, сва су извођена у домету који је у складу са Споразумом о ракетама.

Лансирање ракете 9М729

Изузеци су само лансирања ракета из стратешких средстава, о чему су се обавештавале САД у оквиру Споразума из 1982. године. Представници САД, Велике Британија, Француске, Немачке, НАТО-а и ЕУ су одбили да присуствују на данашњем брифингу Министарства одбране.

Η σημαία, που είναι «επικηρυγμένη» από τα Τίρανα θα βρίσκεται στην Αθήνα στο συλλαλητήριο της Κυριακής κατά της Συμφωνίας των Πρεσπών

Η μεγάλη ελληνική σημαία του Κωνσταντίνου Κατσίφα, που μετά τη δολοφονία του από επίλεκτους της αλβανικής αστυνομίας έχει γίνει «κόκκινο» πανί για τα Τίρανα, θα κάνει και πάλι αισθητή την παρουσία της στο συλλαλητήριο της Κυριακής στην Αθήνα, κατά της Συμφωνίας των Πρεσπών.

Πρόκειται για τη σημαία που είχε ράψει ο ίδιος ο 35χρονος ομογενής, πριν από ένα χρόνο περίπου, την οποία στη συνέχεια μετέφερε από τους Βουλιαράτες της Βορείου Ηπείρου, μαζί με φίλους συμπατριώτες του στα συλλαλητήριατης Θεσσαλονίκης και των Αθηνών τον περασμένο Ιανουάριο και Φεβρουάριο αντίστοιχα.

Για το ράψιμο της σημαίας, ο αδικοχαμένος ομογενής είχε διαθέσει ένα ολόκληρο μηνιάτικο μισθό του, σύμφωνα με συγγενικά του πρόσωπα. 
Τον περασμένο Νοέμβριο, στη διάρκεια της νεκρώσιμης ακολουθίας του Κατσίφα στην ιδιαίτερη πατρίδα του, η μεγάλη σημαία είχε κάνει και πάλι την εμφάνισή της προκαλώντας εκνευρισμό στις αλβανικές Αρχές που επιδόθηκαν σε “κυνήγι” μαγισσών, προκειμένου να την εντοπίσουν και να την κατασχέσουν, ως τεκμήριο... ελληνικού αλυτρωτισμού, χωρίς όμως να το καταφέρουν. 

Μαζική αναμένεται να είναι και η συμμετοχή Βορειοηπειρωτών στο συλλαλητήριοτης Κυριακής, όπου σύμφωνα με τους διοργανωτές θα υπάρχει και ιδιαίτερη αναφορά στον αείμνηστο Κατσίφα και την ιδιαίτερη αγάπη του για την Μακεδονία.

Σύμφωνα με ανακοίνωση Βορειοηπειρωτικών Σωματείων η τεράστια γαλανόλευκη θα βρίσκεται αναρτημένη στο ίδιο σημείο με πέρυσι, Μνημείο Άγνωστου Στρατιώτη, από τις 12:30 το μεσημέρι της Κυριακής. “Η μεγάλη σημαία του Κωνσταντίνου Κατσίφα θα είναι εκεί για να δηλώσει το παρών του! Δεν θα μπορούσε άλλωστε να λείπει απ' το μεγαλειώδες συλλαλητήριο, όπως δεν έλειπε και στα προηγούμενα” αναφέρει σχετική ανακοίνωση.

Τον περασμένο Φεβρουάριο, στο συλλαλητήριο της Αθήνας για τη Μακεδονία, τα τηλεοπτικά δίκτυα είχαν μεταδώσει ζωντανά πλάνα από τη μεταφορά της σημαίας στην πλατεία Συντάγματος, την ώρα που ο Κωνσταντίνος Κατσίφας, φορώντας μπλουζάκι με την επιγραφή “Μακεδονία μία και ελληνική, μετέφερε με έναν συμπατριώτη του τη σημαία στο κέντρο της Αθήνας

ΟΛΟΙ ΣΤΟΥΣ ΔΡΟΜΟΥΣ