Η Ρωσία μπλόκαρε το προτεινόμενο βρετανικό ψήφισμα σχετικά με τα γεγονότα στη Σρεμπρένιτσα το 1995. Στο έγγραφο αυτό, η σφαγή των οκτώ χιλιάδων βόσνιων μουσουλμάνων από ένοπλους σχηματισμούς της Δημοκρατίας Σέρπσκα (ΔΣ), ορίζεται ως «γενοκτονία» και δηλώνεται, ότι η τυχόν άρνησή της εμποδίζει την εθνική συμφιλίωση στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη (ΒκΕ). Ο μόνιμος αντιπρόσωπος της Ρωσίας στα Ηνωμένα Έθνη, Βιτάλι Τσούρκιν, διαφώνησε με την προσέγγιση αυτή και χαρακτήρισε το προτεινόμενο σχέδιο ψηφίσματος ως «μη εποικοδομητικό, συγκρουσιακό και πολιτικά υποκινούμενο».
Η σφαγή στη Σρεμπρένιτσα είχε παλαιότερα ονομαστεί «γενοκτονία» σε ορισμένες αποφάσεις Διεθνών Δικαστηρίων. Με τον ίδιο τρόπο εκφράστηκε πρόσφατα και ο γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Μπαν Γκι-Μουν. Την ίδια στιγμή, ρώσοι εμπειρογνώμονες θεωρούν, ότι στην περίπτωση της Σρεμπρένιτσα είναι πολύ δύσκολο να μιλήσει κανείς για γενοκτονία. Η «γενοκτονία» είναι ένα πιο ευρύ φαινόμενο, υπογραμμίζει η Άλα Γιαζκόβα, επικεφαλής του Κέντρου Μαύρης Θάλασσας και Μεσογείου του Ινστιτούτου της Ευρώπης. Η εμπειρογνώμονας υπενθύμισε ότι γενοκτονία σημαίνει οποιαδήποτε ανεπανόρθωτη ζημία που προκαλείται στη γενετική δεξαμενή ενός έθνους. «Η Σρεμπρένιτσα ήταν, φυσικά, ένα τρομερό έγκλημα, αλλά δεν θα το έλεγα γενοκτονία», είπε η Γιαζκόβα στην RBTH.
Ο επικεφαλής του τομέα εθνο-πολιτικών συγκρούσεων του Ινστιτούτου Ευρώπης, ειδικός σε θέματα Βαλκανίων, Πάβελ Κάντελ, πιστεύει επίσης ότι, επειδή δεν υπήρχε πρόθεση για να καταστραφεί μια ολόκληρη εθνοτική ομάδα, δεν θα πρέπει να μιλάμε για γενοκτονία. Την ίδια στιγμή, όπως υπογραμμίζει ο εμπειρογνώμονας, οι ίδιοι οι Σέρβοι δεν αμφισβητούν αυτό το αποτρόπαιο έγκλημα. Όμως διαφωνούν κατηγορηματικά με το χαρακτηρισμό του ως «γενοκτονία».
Το 2011, συνελήφθη στη Σερβία και προσήχθη στο Διεθνές Δικαστήριο (Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την πρώην Γιουγκοσλαβία), ο στρατηγός Ράτκο Μλάντιτς, ο οποίος στη διάρκεια του βοσνιακού πολέμου ήταν αρχηγός του Στρατού της ΔΣ. Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, ο στρατηγός Μλάντιτς ήταν ο επικεφαλής της στρατιωτικής επιχείρησης στη διάρκεια της οποίας την 11η Ιουλίου 1995 έχασαν τη ζωή τους περίπου 8.000 άρρενες Βόσνιοι, ηλικίας από 10 έως 70 ετών.
Ο ρώσος διπλωμάτης δήλωσε ότι η προσέγγιση που ακολουθήθηκε δεν είναι αποδεκτή, τη στιγμή που «απ’ όλα τα εγκλήματα πολέμου που διεπράχθησαν στη Βοσνία, ξεχωρίστηκε επιλεκτικά μόνο ένα», και «η ευθύνη για όλα όσα συνέβησαν επιρρίπτεται, επί της ουσίας, σε ένα μόνο λαό», εννοώντας τους Σέρβους. Όπως σημειώνει ο Πάβελ Κάντελ, η Ρωσία μπλοκάροντας το ψήφισμα, έκανε μια «πολιτική χειρονομία (καλής θέλησης) προς τους Σέρβους, κυρίως προς τους Σέρβους της Βοσνίας».
Οι εμπειρογνώμονες σημειώνουν και έναν ακόμα λόγο που αναγκάζει τη Ρωσία να ασκήσει βέτο στο ψήφισμα: Η χωρίς σκέψη και τεκμηρίωση χρήση της λέξης «γενοκτονία», μπορεί να έχει σημαντικές νομικές και πολιτικές συνέπειες για τα κράτη και τα έθνη που κατηγορούνται για αυτό το έγκλημα. Ο Τσούρκιν, αριθμώντας τις αντιρρήσεις της Μόσχας στο βρετανικό σχέδιο, σημείωσε επίσης ότι στο έγγραφο υπάρχουν «έννοιες που δεν έχουν συμφωνηθεί σε διεθνές επίπεδο», και που αποτελούν απειλή «παρέμβασης στις εσωτερικές υποθέσεις ενός κράτους».
Η σφαγή στη Σρεμπρένιτσα είχε παλαιότερα ονομαστεί «γενοκτονία» σε ορισμένες αποφάσεις Διεθνών Δικαστηρίων. Με τον ίδιο τρόπο εκφράστηκε πρόσφατα και ο γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Μπαν Γκι-Μουν. Την ίδια στιγμή, ρώσοι εμπειρογνώμονες θεωρούν, ότι στην περίπτωση της Σρεμπρένιτσα είναι πολύ δύσκολο να μιλήσει κανείς για γενοκτονία. Η «γενοκτονία» είναι ένα πιο ευρύ φαινόμενο, υπογραμμίζει η Άλα Γιαζκόβα, επικεφαλής του Κέντρου Μαύρης Θάλασσας και Μεσογείου του Ινστιτούτου της Ευρώπης. Η εμπειρογνώμονας υπενθύμισε ότι γενοκτονία σημαίνει οποιαδήποτε ανεπανόρθωτη ζημία που προκαλείται στη γενετική δεξαμενή ενός έθνους. «Η Σρεμπρένιτσα ήταν, φυσικά, ένα τρομερό έγκλημα, αλλά δεν θα το έλεγα γενοκτονία», είπε η Γιαζκόβα στην RBTH.
Ο επικεφαλής του τομέα εθνο-πολιτικών συγκρούσεων του Ινστιτούτου Ευρώπης, ειδικός σε θέματα Βαλκανίων, Πάβελ Κάντελ, πιστεύει επίσης ότι, επειδή δεν υπήρχε πρόθεση για να καταστραφεί μια ολόκληρη εθνοτική ομάδα, δεν θα πρέπει να μιλάμε για γενοκτονία. Την ίδια στιγμή, όπως υπογραμμίζει ο εμπειρογνώμονας, οι ίδιοι οι Σέρβοι δεν αμφισβητούν αυτό το αποτρόπαιο έγκλημα. Όμως διαφωνούν κατηγορηματικά με το χαρακτηρισμό του ως «γενοκτονία».
Οι Σέρβοι έχουν καταδικάσει το έγκλημα
Το 2010, το Κοινοβούλιο της Σερβίας, ενέκρινε ένα ψήφισμα που καταδίκαζε τη σφαγή στη Σρεμπρένιτσα. Ωστόσο, στο έγγραφο αυτό, τα γεγονότα που συνέβησαν 20 χρόνια πριν, δεν ονομάστηκαν γενοκτονία. Ο πρόεδρος της Σερβίας, Τομισλάβ Νίκολιτς, δήλωσε ότι η μαζική σφαγή της Σρεμπρένιτσα ήταν ένα σοβαρό έγκλημα πολέμου. Η ίδια η ΔΣ, που αποτελεί μέρος της ΒκΕ, είχε καταδικάσει από παλιά τη σφαγή στη Σρεμπρένιτσα.Το 2011, συνελήφθη στη Σερβία και προσήχθη στο Διεθνές Δικαστήριο (Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για την πρώην Γιουγκοσλαβία), ο στρατηγός Ράτκο Μλάντιτς, ο οποίος στη διάρκεια του βοσνιακού πολέμου ήταν αρχηγός του Στρατού της ΔΣ. Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, ο στρατηγός Μλάντιτς ήταν ο επικεφαλής της στρατιωτικής επιχείρησης στη διάρκεια της οποίας την 11η Ιουλίου 1995 έχασαν τη ζωή τους περίπου 8.000 άρρενες Βόσνιοι, ηλικίας από 10 έως 70 ετών.
Η ανείπωτη ανθρωπιστική καταστροφή δεν ξεχάστηκε
Το βέτο της Ρωσίας καταδίκασε η αντιπρόσωπος των ΗΠΑ στον ΟΗΕ, Σαμάνθα Πάουερ. Σύμφωνα με την αμερικανίδα διπλωμάτη, η απόφαση της Μόσχας αποτελεί ένα ακόμα μελανό σημείο στην ιστορία του ΣΑ του ΟΗΕ, και «έσπασε τις καρδιές» των οικογενειών των θυμάτων του εγκλήματος. Ο Βιτάλι Τσούρκιν ξεκίνησε την ομιλία του στο Συμβουλίου Ασφαλείας, στην οποία εξήγησε τη θέση της Ρωσικής Ομοσπονδίας, τηρώντας ενός λεπτού σιγή στη μνήμη «όλων των θυμάτων των αποτρόπαιων εγκλημάτων, που διεπράχθησαν στην περιοχή της Σρεμπρένιτσας πριν από δύο δεκαετίες».Ο ρώσος διπλωμάτης δήλωσε ότι η προσέγγιση που ακολουθήθηκε δεν είναι αποδεκτή, τη στιγμή που «απ’ όλα τα εγκλήματα πολέμου που διεπράχθησαν στη Βοσνία, ξεχωρίστηκε επιλεκτικά μόνο ένα», και «η ευθύνη για όλα όσα συνέβησαν επιρρίπτεται, επί της ουσίας, σε ένα μόνο λαό», εννοώντας τους Σέρβους. Όπως σημειώνει ο Πάβελ Κάντελ, η Ρωσία μπλοκάροντας το ψήφισμα, έκανε μια «πολιτική χειρονομία (καλής θέλησης) προς τους Σέρβους, κυρίως προς τους Σέρβους της Βοσνίας».
Σταθερότητα στη ΒκΕ
Εξηγώντας την απόφαση της Ρωσίας, ο Τσούρκιν είπε ότι στην περίπτωση ενός απρόσεκτου χειρισμού αυτού του τόσο λεπτού θέματος, απειλείται με υπονόμευση η σταθερότητα της ΒκΕ. Είναι ένα ζήτημα το οποίο «έχει ήδη αποτελέσει αντικείμενο έντονων διαφωνιών και αντιπαραθέσεων» στη χώρα. Ο Τσούρκιν αναφέρθηκε επίσης στο αίτημα του εκπροσώπου των Σέρβων στην ηγεσία της ΒκΕ και το αντίστοιχο του προέδρου της ΔΣ, που απευθύνεται στα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας και στο γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, για να μην αποδεχθούν το σχέδιο ψηφίσματος. Νωρίτερα, όπως αναφέρεται σε δημοσιεύματα των ΜΜΕ, ο πρόεδρος της ΔΣ, Μίλοραντ Ντόντικ, δήλωσε ότι η υιοθέτηση αυτού του εγγράφου θα σημάνει την κατάρρευση της ΒκΕ. Με την εκτίμηση ότι μια τέτοια απόφαση για τη Σρεμπρένιτσα μπορεί να οδηγήσει σε αστάθεια τη ΒκΕ συμφωνεί και η Άλα Γιαζκόβα, τονίζοντας την ύπαρξη «των αρκετά πολύπλοκων σχέσεων μεταξύ των διαφόρων τμημάτων» της χώρας.Οι εμπειρογνώμονες σημειώνουν και έναν ακόμα λόγο που αναγκάζει τη Ρωσία να ασκήσει βέτο στο ψήφισμα: Η χωρίς σκέψη και τεκμηρίωση χρήση της λέξης «γενοκτονία», μπορεί να έχει σημαντικές νομικές και πολιτικές συνέπειες για τα κράτη και τα έθνη που κατηγορούνται για αυτό το έγκλημα. Ο Τσούρκιν, αριθμώντας τις αντιρρήσεις της Μόσχας στο βρετανικό σχέδιο, σημείωσε επίσης ότι στο έγγραφο υπάρχουν «έννοιες που δεν έχουν συμφωνηθεί σε διεθνές επίπεδο», και που αποτελούν απειλή «παρέμβασης στις εσωτερικές υποθέσεις ενός κράτους».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου