Grčka. Rat za nezavisnost, stvaranje države i preporod nacije - Dušan Spasojević

 

Кnjiga „Grčka: rat za nezavisnost, stvaranje države i preporod nacije“, srpskog ambasadora u Atini Dušana Spasojevića, je prva knjiga na srpskom jeziku koje se bavi temom današnje Grčke, temeljima na kojima je uspostavljena moderna grčka država i stvoren nacionalni identitet savremenih Grka. Nastala je kao plod višegodišnjeg predanog rada, koji je podrazumevao istraživanje opsežne arhivske građe i literature, uključujući i grčku, čiji jezik autor govori. Reč je o posebnom izdanju u zajedničkom poduhvatu izdavačke kuće Čigoja štampa, Instituta za noviju istoriju, Instituta za evropske studije i Fondacije Šaper. Кnjiga, čiji su recenzenti trojica uglednih istoričara, profesori beogradskog i solunskog univerziteta Milan Ristović i Spiridon Sfetas i direktor Instituta za noviju istoriju dr Mile Bjelajac, dolazi na dvestotu godišnjicu početka borbe za oslobođenje Grka od turske okupacije.


U zajedničkom predgovoru knjizi prof. Milan Ristović i prof. Spiridon Sfetas navode da „Spasojević, pažljivo rasplićući klupko događaja, uticaja, ličnosti, uvodi čitaoca u složen splet suprotstavljenih odnosa velikih evropskih sila po pitanju politike prema Osmanskom carstvu, toku i koncepcijama ustanka, ulozi u pružanju podrške grčkim ustanicima kao i njihovim dugotrajnim uticajima koji su od prvih dana postojanja mlade Helenske kraljevine podgrevali unutrašnje podele i sukobe“. Pisci predgovora podvlače da autor „ubedljivo prikazuje borbu, ustaničke pobede i poraze, sukobe njenih vođa oko prvenstva i vlasti, dajući i biografski precizno iscrtane likove ključnih ličnosti“, te da „ukazuje na povezanost srpskog i grčkog pokreta, međusobne veze i uticaje, ali i njihove različite puteve i osobenosti i dinamike“.


„Ovo je knjiga enciklopedijske inspiracije“, mišljenja je novinar i pisac Radivoj Cvetićanin, koji ističe da Spasojević „kao i njegov veliki uzor Slobodan Jovanović istoriju doživljava kao savršenu, veliku priču“, te da je „takvu zapravo ispričao ovde“. Politikin kolumnista Boško Jakšić ocenjuje da je obilje građe Spasojević savladao „istoričarski detaljno i spisateljski jasno i lako“, i dao „dragoceni doprinos istorijama Grčke, Srbije, Balkana i Evrope“. Istoričar dr Mile Bjelajac smatra da „ambasador Spasojević svojom lepo pisanom knjigom svakom Srbinu namerniku, turisti ili novinaru, približava svaki deo Grčke na poseban način, a da istorija velikog ustanka i početaka nezavisnosti pred čitaocima nenametljivo stvara i sliku naše vlastite istorije trpljenja pod turskom vladavinom“.


„Srbi vole ali ne poznaju Grke“, kaže prof. dr Darko Tanasković u svom osvrtu na knjigu, a ona će svakako doprineti prevazilaženju te okolnosti. Prema njegovim rečima, Spasojević nam je „darovao mnogo više od pouzdanog vodiča kroz razdoblje u kome su stvorene grčka država i moderna nacija, darovao nam je dragoceno epistemološko polazište za ozbiljnu karakterologiju Grka“.

Autor knjige “Grčka: rat za nezavisnost, stvaranje države i preporod nacije”, Dušan Spasojević, diplomirao je na Pravnom fakultetu u Beogradu, a magistrirao međunarodne odnose na Londonskoj školi ekonomije i političkih nauka. Između 2000. i 2013. godine obavljao je dužnosti šefa Кabineta saveznog ministra unutrašnjih poslova, spoljnopolitičkog savetnika predsednika Republike, pomoćnika ministra i državnog sekretara odbrane, kao i ambasadora Srbije u Turskoj. Od 2016. godine je srpski ambasador u Grčkoj. U ranijim politikološkim studijama i esejima pretežno o međunarodnim odnosima, među kojima je i knjiga Između Turske i Evrope, Spasojević je ispoljio naučničku strast i temeljitost u studiranju građe, i, istovremeno, talenat da to izrazi na moderan način, spajajući pouzdanost sa zanimljivošću izlaganja. Takav pristup ostvario je i u ovoj svojoj najnovijoj knjizi, čiji izlazak sa zadovoljstvom objavljujemo.


Кnjiga ima 416 strana, opremljena je bogatim naučnom aparatom, najprobranijim ilustracijama i izuzetno korisnim, specijalno za nju izrađenim geografskim mapama, koje verno odslikavaju istorijske procese.